پوشاک به وسیله ای گفته میشود که توسط آن تمام یا بخش هایی از بدن با اهداف مختلفی پوشانده میشود.
آنچه بر تن می‌پوشند را پوشاک یا تن‌پوش می‌گویند. وظیفه اصلی پوشاک حفاظت از بدن انسان در برابر خطرات احتمالی در محیط است. امروزه به پوشاک از منظر مد و شیک پوشی توجه زیادی می شود.
تاریخچه پوشاک :
لباسهای اولیه از پوست حیوانات تهیه می‌شدند. لباس مردم عهد باستان بسیار گشاد بود. در قرون وسطی مردم فقیر لباسهای ساده‌ای برتن می‌کردند. اما ثروتمندان از لباسهای دوخته شده از پارچه حریر و ابریشم مرغوب شرق استفاده می‌کردند. مثلاً ملکه الیزابت اول، سمبل مد در دوران خود بود. گفته میشود وی هنگام مرگ خود بیش از ۳۰۰۰ دست لباس داشت.
تاریخچه لباس در ایران
ایرانیان از بیش از ۱۰ هزار سال پیش دارای تمدن بوده‌اند. از این رو، ریشه‌ی بسیاری از دستاوردهای بشر را در این تمدن می‌توان یافت. برای مثال، نخستین ابزار ریسندگی و بافندگی در غار کمربند، نزدیک بهشهر، یافت شده است. که به ۷ هزار سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گرد. به علاوه، در قدیمی‌ترین بخش‌های شهر باستانی شوش، که در خوزستان قرار دارد. سوزن‌های سوراخ‌دار پیدا شده است.
ساختار طبیعی فلات ایران در طول اعصار تاریخی این مرز و بوم و مرکزیتی که به دلیل داشتن پل ارتباطی بین شرق و غرب عالم داشت. باعث شد که این سرزمین سالیان سال در معرض یورش و تهاجمات اقوام و ملل گوناگون قرار گیرد. بدیهی است که این یورش ها توسط اقوامی که دارای فرهنگ و اعتقادات ویژه خود بودند صورت می‌گرفت. و شدیدترین فشارها را بر فرهنگ بومی و سنتی جامعه به وجود می‌آورد.
اعتقاد ایرانیان به پوشش
بدین گونه قوم ایرانی که از اعصار باستان اعتقاد به پوشیدگی و مستوری زن داشت. حتی خدایان و الهه‌های خود را در اوج پاکی و قداست می‌پرستید و با قبول دین اسلام و تأکید و تأیید این دین بیش از پیش بر پوشیدگی زنان دقت می‌کرد. تحت فشارهای گوناگون قرار گرفت: «هجوم مغول بعینه نمونه‌ای از این فشارها مبنی بر حضور زن بدون پوشش در مجامع عمومی بود. که پس از قدرت گرفتن حکومت های شیعی مذهبی چون سربداران و صفویان منتفی شد. زن ایرانی با پوشش همچنان به حضور خود در اجتماع می‌پرداخت.
پوشش در ایران باستان هم بنا به شرایطی که بوده است همیشه سبک و اسلوب خاصی داشته‌است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که پوشش تمام بدن در دوره‌های مختلف تاریخی چه نزد زنان و چه نزد مردان در ایران یک حقیقت بوده‌است. به هیچ وجه ایرانیان در برهنگی به سر نمی برده‌اند. اما این را بایستی درنظر داشت که پوشش کامل و آراسته همراه با تزیینات زنان در ایران سبک خاص خودش را داشته است. و برخی معتقدند، این پوشش کامل و آراسته به نوعی ریشه به وجود آمدن حجاب در دنیا است.
جالب است بدانید اسکندر مقدونی، با آن‌که به ایران حمله و آن را اشغال کرده بود، لباس ایرانی می‌پوشید. این دستاوردهای و نوآوری‌های دیگری که در دوران‌های بعدی رخ داد. زبانزدی برای ایران در عرصه پوشاک شد. در این جا به برخی از نوآوری‌های ایرانیان در زمینه‌ی پوشاک و پارچه اشاره میشود.
شکل و ظاهر پوشاک در هر فرهنگ
شکل و فرم لباس در هر فرهنگی تابع تعریف و هدف آن فرهنگ از به‌کار گرفتن لباس است. غلامعلی حداد عادل در کتاب »فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی« در تعریف »پوشاک« در فرهنگ ایران مینویسد: در زبان فارسی واژه»پوشاک«ازمصدر»پوشیدن« گرفته شده که به معنی پنهان کردن و از نظر دور کردن است.
آنچه از واژه های پوشش، پوشاک و پوشیدن فهمیده میشود. این است که لباس وسیله ای است برای پنهان‌کردن تن و ننمایاندن آن. به نظر میرسد مقصود و هدفی که مردم ایران از لباس در نظر داشته اند. به طور مستقیم در معنای این واژه جلوه گر شده است. ا گر به ریشه َلبس« کلمه لباس هم رجوع کنیم شبیه همین نکته را در خواهیم یافت.
مصدر»لبس در عربی به معنای به اشتباه افتادن و چیزی را با چیز دیگر همانند پنداشتن و چیزی را به جای چیز دیگر گرفتن است و لبس در عربی به معنی شبیه و اشکال و عدم وضوح آمده است.
مولفه های تاثیرگذار در فرم لباس
با این توصیف میتوانیم بگوییم مؤلفه های مؤثر برفرم وترکیب لباس در طول تاریخ کشور عبارتاند از:
الف. نحوه زندگی، اسکان و اوضاع اجتماعی
ب. جنگها و اوضاع سیاسی و نوع حکومت
ج. شرایط و اوضاع اقتصادی و پیشرفت تکنولوژی
د. اعتقادات مذهبی و آداب و رسوم
هـ . نظام طبقاتی حاکم برجامعه
و. روابط فرهنگی، اقتصادی و سیاسی با سرزمین های مجاور
