الیاف پنبه یک مادهی طبیعی است که از گیاهان به دست میآید. معمولا پنبه را وقتی میبینیم که به لباس تبدیل شده است. اما پنبه، روی بوتهی پنبه، شبیه موی سفید پف کرده به نظر میرسد. ما از الیاف پنبه ، پارچه ها و لباس نخی تهیه میکنیم.
بزرگترین کشور های تولید کننده پنبه :
چهار کشور چین، هند، ایالات متحده و پاکستان حدود سه چهارم پنبه جهانی را تولید میکنند. که بالغ بر 22 تا 27 تن است.دیگر کشور های تولید کننده کشور های آفریقایی مانند:کامرون، مالی و … هستند.
مزایای الیاف پنبه :
زیر دست نرم و لطیف
نگهداری آسان
رنگرزی آسان
قابلیت جذب رطوبت بالا
معایب پنبه :
توان حفظ حرارتی متوسط
به راحتی چروک میشود
رنگهای براق حاصل نمیشود
موارد مصرف پنبه:
۱)به شکل توده الیاف پنبه
۲)به شکل نخ برای بافندگی حلقوی
۳)به شکل نخ برای بافندگی تاری و پودی
۴)به شکل نخ به عنوان نخ دوختی
۵)به طور مخلوط با الیاف مصنوعی و سنتتیک
انواع پنبه :
پنبه مرسریزه شده : نخ پنبه تحت کشش در مایع سود خیسانده میشود در این عمل لیف حجیم شده و سطح مقطع آن گرد میشود و طی این عمل ظاهر پنبه شفاف میشود و مقاومت آن حدود 25 درصد افزایش میابد، درصد جذب رنگ یا میل جذب رنگی آن زیاد میشود.این نوع نخ برای تولید جوراب ،پیرهن و لباس زیر به کار میرود.
پنبه بیولوژیک : پنبه ای که کشت آن بدون استفاده از کود شیمیایی و حشره کش انجام بشود و در عمل سفیدگری آن از آب اکسیژنه به جای کلر استفاده شود.الیاف این پنبه بسیار نرم و لطیف میباشد.
نحوه تولید پارچه ی پنبه ای :
تولید کنندگان پارچه پنبه این منسوج را از طریق پوشش های محافظتی الیاف که دانه های پنبه را محصور کرده است و boll (غلاف پنبه) نام دارد، به دست می آورند. هر چند که دانه های پنبه خودشان بسیار کوچک هستند، اما غلاف های پنبه ای که آنها را پوشانده اند، می توانند تا انتهای انگشت شست یک انسان بزرگ باشند.
تولید کنندگان برای تولید پارچه پنبه ای ابتدا باید دانه پنبه را از غلافش جدا کنند. در گذشته این مرحله توسط دست انجام می شد، اما در سال 1794 یک کارآفرین آمریکایی به نام ایلای ویتنی (Eli Whitney) موفق به اختراع ماشین پنبه پاک کنی شد. این ماشین نوعی وسیله مکانیکی است که فرآیند جداسازی پنبه را بسیار سریع انجام می دهد.
این روزها شکل های خودکار ماشین پنبه پاک کنی موجود است که فرآیند را حتی آسانتر از کارگران انسانی به مرحله عمل در می آورند. ماشین ها می توانند غلاف های پنبه را از مزارع کشاورزی برداشت نمایند و دیگر دستگاه ها سپس دانه ها را از غلاف های پنبه جدا کنند. وقتی دانه های پنبه در فصل بهار کاشته شدند. تولید پنبه نیز شروع می گردد. در بیشتر حالت ها، دستگاه های اتوماتیک به طور همزمان به کاشتن ۱۰ یا تعداد بیشتری ردیف دانه پنبه اقدام می کنند. دانه ها تقریبا بعد از هفت روز پدیدار می گردند و غلاف های پنبه رسیده بین ۵۵ تا ۸۰ روز بعد ظاهر می شون
ویژگی های الیاف پنبه :
الیاف پنبه، نازک تر از موهای سر ولی تا حدودی محکم هستند. از الیاف پنبه، نخ درست میکنند. الیاف پنبه به رنگ سفید یا خاکستری روشن هستند. آب به آسانی به داخل پنبه نفوذ میکند. اما وقتی الیاف پنبه، مرطوب میشوند، باز هم محکم هستند. تغییر دادن رنگ الیاف پنبه به وسیلهی رنگهای شیمیایی ، آسان است.